Cytologia – rodzaje, przygotowanie, wskazania i wynikiKonsultacja już w 15 minutCytologia, inaczej wymaz z szyjki macicy, to badanie przesiewowe oceniające ryzyko rozwoju raka. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie niepokojących zmian nawet na bardzo wczesnym etapie choroby. Badania nie sposób przecenić, ponieważ umożliwia szybką diagnozę i natychmiastowe leczenie. To ważne, ponieważ w początkowych stadiach rak szyjki macicy jest zwykle wyleczalny. Cytologia, inaczej wymaz z szyjki macicy, to badanie przesiewowe oceniające ryzyko rozwoju raka. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie niepokojących zmian nawet na bardzo wczesnym etapie choroby. Badania nie sposób przecenić, ponieważ umożliwia szybką diagnozę i natychmiastowe leczenie. To ważne, ponieważ w początkowych stadiach rak szyjki macicy jest zwykle wyleczalny. Ze względu na rodzaj podłoża użytego do utrwalenia materiału wyróżnia się dwa rodzaje badania. To cytologia tradycyjna oraz cienkowarstwowa cytologia na podłożu płynnym (LBC). W metodzie tradycyjnej pobrany szczoteczką materiał nanoszony jest na szkiełko laboratoryjne (a także utrwalony specjalnym preparatem). Ta metoda jest obaczona ryzykiem błędu. Zdarza się, że materiał zostaje rozprowadzony nierównomiernie bądź na szkiełko zostanie przeniesiona niedostateczna ilość komórek. Metoda LBC cechuje się tym, że w specjalnym podłożu płynnym umieszczana jest cała końcówka szczoteczki wraz z pobranym materiałem. Następnie jest on poddawany obróbce w pracowni cytologicznej. To wpływa na jakość preparatu i przekłada się na wiarygodność wyniku. Obecnie stosuje się obydwie metody cytologii, niemniej ze względu na swoje zalety preferowana jest technika LBC. Cytologia to szybki, niedrogi i bezbolesny test wykonywany w ramach profilaktyki raka. Na pierwsze badanie powinna zgłosić się każda kobieta po ukończeniu 25 roku życia (lub do 3 lat od rozpoczęcia współżycia), najpóźniej do 30 roku życia. Cytologia nie musi być już wykonywana u kobiet, które przeszły operację usunięcia macicy wraz z szyjką. Jak często wykonywać badanie cytologiczne? Według zaleceń NFZ raz na 3 lata u wszystkich kobiet w wieku od 25 do 59 lat oraz raz na rok u kobiet: zakażonych HIV, będących w stanie immunosupresji, zakażonych typami onkogennymi HPV, leczonych w przeszłości z powodu nieprawidłowego wyniku cytologii. Niemniej ginekolodzy zalecają, by coroczne wykonanie cytologii rozważyła każda kobieta. Aby badanie cytologiczne dało wiarygodne wyniki, należy się do niego przygotować. Warto pamiętać, że optymalnym czasem na pobranie cytologii jest pierwsza połowa cyklu miesiączkowego. Przez 2-3 dni przed badaniem nie należy stosować leków dopochwowych oraz irygacji, a także unikać kontaktów seksualnych. Bezpośrednio przed badaniem trzeba powierzchownie umyć okolice intymne. Badanie przeprowadza się w fotelu ginekologicznym. Pacjentka siedzi w nim w odpowiedniej pozycji z uniesionymi nogami. Niezbędne jest rozebranie się od pasa w dół. By czuć się komfortowo, na wizytę u ginekologa warto założyć spódnicę, sukienkę, tunikę lub jednorazową spódniczkę. Aby pobrać materiał do badania, lekarz lub położna wprowadza do pochwy wziernik oraz specjalną szczoteczkę. Wymaz cytologiczny pobiera się z tarczy i kanału szyjki macicy. W zależności od rodzaju przeprowadzanej cytologii pobrany wymaz jest umieszczany na szkiełku lub w specjalnym pojemniku z podłożem płynnym. Materiał zostaje wysłany do analizy. Jej wynik można odebrać po kilku dniach. Badanie nie jest bolesne, choć może wywoływać dyskomfort. Po nim może pojawić się delikatne plamienie. Niegdyś do przedstawienia wyniku cytologii stosowano ocenę rozmazów według Papanicolau. Ponieważ klasyfikacja ta jest za mało precyzyjna i nie dostarcza informacji niezbędnych do podjęcia właściwego postepowania, nie jest już stosowana. Wyparła ją tzw. klasyfikacja TBS, nazywana systemem Bethesda (The Bethesda System). System Bethesda informuje: czy rozmaz zawiera odpowiedni materiał do oceny cytologicznej, czy obraz cytologiczny jest prawidłowy, czy też nie, o charakterze stwierdzonych zmian (zawiera ich dokładny opis). O czym mówią wyniki cytologii w systemie Bethesda? Prawidłowy wynik oznaczany jest skrótem NILM. Oznacza to brak obecności neoplazji śródnabłonkowej lub zmian nowotworowych. Pozostałe wyniki wskazują na wykrycie różnego rodzaju nieprawidłowości. Co oznaczają?: ASC-US: atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym charakterze, ASC-H: atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego, nie można wykluczyć zmiany śródnabłonkowej wysokiego stopnia (HSIL), LSIL: śródnabłonkowa neoplazja małego stopnia. Obejmuje infekcje HPV/dysplazję małego stopnia (CIN I), HSIL: śródnabłonkowa neoplazja dużego stopnia. Obejmuje dysplazję średniego (CIN II) i dużego stopnia (CIN III), CIS, AGC: atypowe komórki nabłonka gruczołowego szyjki lub trzonu macicy bądź inne gruczołowe, AIS – rak gruczołowy in situ. Po otrzymaniu wyników badania warto skontaktować się z ginekologiem. Jeśli wynik cytologii jest prawidłowy, badanie należy powtórzyć za rok. Jeżeli wynik nie jest prawidłowy, wskazane jest przeprowadzenie dalszej diagnostyki oraz leczenie. Warto pamiętać, że nieprawidłowy wynik cytologii nie jest świadczy o raku szyjki macicy. Wskazują jedynie na zwiększone ryzyko, stąd wymagają weryfikacji. lekarze pracujący w szpitaluPotrzebujesz pomocy? Wizytę umówisz też przez konsultanta

Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 10:41, data aktualizacji: 15:11 Konsultacja merytoryczna: Lek. Beata Wańczyk-Dręczewska ten tekst przeczytasz w 3 minuty Nabłonki wyścielają wnętrze cewki moczowej, a także samego pęcherza moczowego. Jak każdy organ w naszym ciele regenerują się, ale podlegają też naturalnemu złuszczaniu, dlatego ich niewielka ilość zawsze znajdzie się w moczu. Zatem czy nabłonki płaskie w moczu to norma i nie powinno nas to martwić? I tak, i nie, ponieważ jeśli w badaniu moczu wyjdzie tych nabłonków duża ilość, wtedy wynik badania może oznaczać zakażenie dróg moczowych. Jak sprawdzić, czy jesteśmy zdrowi? memorisz / iStock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Najważniejsze informacje o nabłonkach Badanie moczu na obecność nabłonka Ilość nabłonków płaskich powyżej normy Najważniejsze informacje o nabłonkach Komórki nabłonka pokrywają tkanki w układzie moczowym. W procesie wymiany starych komórek na nowe dochodzi do złuszczania się komórek nabłonka, dlatego też nabłonki płaskie w moczu można znaleźć u każdej osoby. Zwłaszcza dużo nabłonka znajduje się w moczu ciężarnych oraz u kobiet tuż przed menstruacją. Jednak wynik dużej ilości nabłonka w moczu może oznaczać chorobę. Badanie moczu na obecność nabłonka Co najmniej raz do roku każda osoba powinna przejść badania krwi i moczu. Dzięki badaniu moczu można sprawdzić stan dróg moczowych, ale też całego organizmu, ponieważ w moczu można znaleźć bardzo wiele wskazówek na to, co z ciałem się dzieje. Jedną ze wskazówek czy organizm jest zdrowy, czy chory, jest obecność pewnej ilości nabłonków płaskich w moczu. Norma nabłonków płaskich w moczu to 3–5 nabłonków w próbce. Same nabłonki mogą mieć różny kształt: być płaskie, okrągłe czy atypowe. Dlatego też norma nabłonków płaskich w moczu jest interpretowana przez lekarza nie tylko przez ich ilość w próbce, ale też przez ich kształt. Ilość nabłonków płaskich powyżej normy Jeśli nabłonki płaskie w moczu są liczne, oznacza to, że w układzie moczowym doszło do stanu zapalnego. Najczęściej są to stany zapalne cewki moczowej, a u kobiet stan zapalny sromu. Jednak wtedy w próbce moczu występują także bakterie powodujące stan zapalny czy leukocyty. Co prawda objawy zapalenia pęcherza moczowego są zwykle dotkliwe, ale nie zawsze występują! Zapalenie dróg moczowych może być też bezobjawowe, a wtedy rozwija się dłużej i niestety jest bardziej rozległe. Bardzo często nabłonki płaskie w moczu są liczne u dzieci. Ale może to być wynik źle pobranej próbki do badania, ponieważ najczęściej jest ona zanieczyszczona komórkami nabłonka z narządów intymnych. Dlatego u dzieci przed pobraniem próbki ważne jest umycie narządów płciowych, a dopiero potem poproszenie dziecka o oddanie moczu. Jeśli próbka była poprana prawidłowo, to liczne nabłonki płaskie w moczu mogą wskazywać na zapalenie cewki moczowej. Liczne nabłonki płaskie w moczu o nieregularnym kształcie mogą wskazywać też na nowotwór pęcherza. W pierwszej fazie przebiega on bezobjawowo, ale może też rozwojowi choroby towarzyszyć szereg objawów, jak krew w moczu. Dlatego przy podejrzeniu choroby nowotworowej robi się dodatkowe badania diagnostyczne. Oprócz typowego zapalenia, obecność nabłonka w moczu może wskazywać też na choroby nerek, a nawet na obecność wirusa w ciele, jak odra, cytomegalia czy wirusowe zapalenie wątroby. Z kolei u ciężarnych normalne jest podwyższenie ilości nabłonków płaskich w moczu w I trymestrze ciąży. Jednak jeśli duża liczba nabłonków pojawi się w II i III trymestrze, to potrzebna jest konsultacja z lekarzem. Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. Nabłonki płaskie w moczu mocz cewka moczowa pęcherz moczowy zakażenie dróg moczowych badanie moczu stan zapalny sromu rak pęcherza WZW cytomegalia zapalenie cewki moczowej badanie krwi O czym świadczy cukier w moczu? Z jakiego powodu może pojawić się cukier w moczu? Czy oznacza on groźne dla zdrowia choroby? Z jakimi chorobami wiąże się jego obecność? Jakie badania warto... Lek. Paweł Żmuda-Trzebiatowski To objaw wysokiego poziomu cukru. Zobaczysz go podczas oddawania moczu Cukrzyca jest przewlekłą chorobą, która dosięga coraz większą część społeczeństwa. Chorują nie tylko osoby starsze i otyłe, ale i młodzi ludzie. Niestety mimo... Eliza Kania Inkontynencja, czyli nietrzymanie moczu - przyczyny, rodzaje, sposoby leczenia Nietrzymanie moczu to dla wielu kobiet dolegliwość wstydliwa i niezwykle uciążliwa. Problem z trzymaniem moczu znacznie utrudnia bowiem codzienne funkcjonowanie.... Nietrzymanie moczu? Oto jak zadbasz o komfort i higienę każdego dnia Nietrzymanie moczu jest bardzo powszechną i niestety często w dużym stopniu wpływającą na jakość życia dolegliwością. Zastanawiasz się, jak odpowiednio zadbać o... Musisz oddać mocz w lesie? To może być groźne dla zdrowia Ładna pogoda oraz wakacyjny czas skłaniają do wędrówek i spacerów po lasach i łąkach. Czasami w trakcie takich przechadzek może pojawić się potrzeba oddania... Tomasz Gdaniec Co oznacza nietypowy zapach moczu? Dziwna woń to sygnał alarmowy Zazwyczaj nasz mocz ma delikatny zapach oraz słomkowo-żółty kolor. Czasami zdarzają się jednak odstępstwa od normy. W większości przypadków silny zapach moczu nie... Joanna Murawska Zmiany w oddawaniu moczu mogą oznaczać kłopoty ze zdrowiem Wysoki cholesterol stwarza wiele poważnych zagrożeń i może zwiększać ryzyko rozwoju innych dolegliwości, np. chorób serca. Warto wiedzieć, że sygnałem świadczącym... Oskar Nawalany Chore nerki nie bolą. Lekarka: sygnał alarmowy zobaczysz, oddając mocz Kojarzone głównie z funkcją wydalniczą, w rzeczywistości odpowiadają za wiele więcej obszarów i funkcji organizmu. Kiedy chorują, nie bolą, ale to sytuacja tym... Polskie Towarzystwo Medycyny Nuklearnej Oddajesz mocz pod prysznicem? Lekarka apeluje: to bardzo niedobre dla zdrowia Dr Alicia Jeffrey-Thomas z USA zaleca, aby nie oddawać moczu pod prysznicem. Jej zdaniem może to prowadzić do dolegliwości związanych z układem moczowym, a... Anna Górska Wysiłkowe nietrzymanie moczu Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest to mimowolne uciekanie moczu na skutek wysiłku fizycznego lub kaszlu. Przyczyną może być nadmierna ruchomość okolicy połączenia... Lek. Aleksandra Czachowska

Cytologia to podstawowe badanie profilaktyczne w kierunku raka szyjki macicy. Jednak cytologia jest wykonywana nie tylko w celu wczesnego wykrycia ewentualnych zmian nowotworowych. Kiedy wykonać pierwszą cytologię i jak często ją powtarzać? Jak się przygotować do badania? Czy przed badaniem cytologicznym można współżyć? Spis treściCytologia - co to?Cytologia - kiedy robić po raz pierwszy badanie? Cytologia - jakie są wskazania do badania?Cytologia - jak się przygotować do badania?Cytologia - jak wygląda badanie?Cytologia - prawidłowe pobranie wymazuCytologia - wynik. Jak go interpretować?Cytologia - grupyCytologia - jak często robić cytologię?Cytologia - gdzie można wykonać bezpłatnie badanie? Cytologia - co to? Cytologia, inaczej wymaz z szyjki macicy, jest podstawowym badaniem profilaktycznym raka szyjki macicy, z którego powinny skorzystać zarówno nastolatki, jak i kobiety w wieku rozrodczym. Dzięki cytologii udaje się zapobiec 60-80 proc. przypadków inwazyjnego raka szyjki macicy, ponieważ to badanie wykrywa go jeszcze w stadium przedinwazyjnym, kiedy jest w pełni wyleczalny. Poradnik Zdrowie: kiedy iść do ginekologa? Cytologia - kiedy robić po raz pierwszy badanie? Pierwszy raz powinnyśmy wykonać cytologię w wieku 20-25 lat lub wkrótce po rozpoczęciu życia płciowego (najpóźniej 3 lata po rozpoczęciu współżycia). Im wcześniej dziewczyna przechodzi inicjację seksualną, tym wcześniej powinna zrobić pierwszą cytologię. Cytologia - jakie są wskazania do badania? Cytologia pozwala też stwierdzić zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), które ma związek z tym nowotworem. Cytologia jest wykorzystywana nie tylko w celu wczesnego wykrywania ewentualnych zmian nowotworowych, lecz także w celu: kontroli leczenia zachowawczego i operacyjnego nadżerki tarczy szyjki macicy, diagnostyki stanu nabłonka pochwy, oceny działania leków hormonalnych, określenia terminu owulacji i czasu trwania II fazy cyklu. Wymaz z szyjki macicy wykonuje się także u kobiet w ciąży. Jeśli z jakichś powodów nie była wykonana cytologia podczas ciąży, wtedy należy pobrać materiał do tego badania jak najszybciej, czyli już podczas tej pierwszej poporodowej wizyty u ginekologa. Przeczytaj także: CYTOLOGIA – nieprawidłowy wynik badania cytologicznego nie musi oznaczać najgorszego Cytologia - jak się przygotować do badania? Wymazu z szyjki macicy nie pobiera się w czasie miesiączki. Na cytologię najlepiej zgłaszać się między czwartym dniem po miesiączce a czwartym dniem poprzedzającym kolejną. Odczekaj też, chociaż dwa dni, jeśli stosowałaś jakiekolwiek środki dopochwowe (np. lecznicze, antykoncepcyjne) lub irygacje. Warto również wiedzieć, że przed badaniem cytologicznym nie można współżyć. Poza tym nie należy poddawać się badaniu ginekologicznemu w ciągu 24 godzin przed planowaną cytologią. W przypadku infekcji intymnej (mogą o tym świadczyć upławy, swędzenie, pieczenie) badanie lepiej zrobić po wyleczeniu schorzenia, ponieważ z powodu istniejącego stanu zapalnego pobrany przez ginekologa wymaz może nie nadawać się do oceny. Przeczytaj także: METODY ANTYKONCEPCJI: naturalne, chemiczne, mechaniczne i hormonalne dr n. med. Barbara Grzechocińska, ginekolog położnik, I Klinika Ginekologii i Położnictwa II Wydziału Lekarskiego AM w Warszawie Czy dziewica powinna wykonać badanie cytologiczne? Mam 29 lat i nigdy nie współżyłam. W ciągu ostatnich 2 miesięcy znacznie opóźniła mi się miesiączka (prawie 2 tygodnie), odczuwam również ból w części krzyżowej. Wcześniej miewałam infekcje, które znikały po jakimś czasie i ich nie leczyłam. Poszłam do pani ginekolog, która przeprowadziła badanie, przepisała krem dopochwowy, bo nie podobała jej się wydzielina. Kiedy zapytałam się o cytologię, odmówiła mi, twierdząc, że w moim przypadku nie jest potrzebna, bo przecież nie współżyłam. Z tego co mi wiadomo, to dziewictwo nie chroni przed rakiem. Potem odmówiło mi w ten sposób dwóch innych lekarzy. Zapisałam się więc na bezpłatną cytologię w ramach programu NFZ w moim mieście i tam zrobiono mi "niby" cytologię, bo nie wiem, czy można to nazwać cytologią, skoro nie było wziernika i pani pobrała wymaz "po wierzchu" za pomocą patyczka, a nie specjalnej szczoteczki. Poza tym wyjaśniła mi, że skoro jestem dziewicą, to nie ma możliwości, żeby dostać się do kanału szyjki macicy. Wiem, że ta metoda, jaką na mnie zastosowano, jest mało wiarygodna, czyli równie dobrze mogę być chora i nic o tym nie wiedzieć. Co w tej sytuacji mi pozostaje? Może powinnam machnąć ręką jak inne moje koleżanki dziewice mające około 30 lat (wcale nie jest ich mało) i uznać, że cytologia to nie jest badanie dla mnie? Dr n. med. Barbara Grzechocińska, ginekolog-położnik odpowiada: Cytologia jest badaniem wykrywającym stany przednowotworowe i raka szyjki macicy. Skoro ma taki cel, to wymaz powinien być pobrany z tarczy i kanału szyjki macicy, a nie z przedsionka pochwy. U kobiet, które nie współżyły, prawdopodobieństwo zachorowania na raka jest niezwykle małe. Związane jest to z małym prawdopodobieństwem zarażenia wirusem brodawczaka. Być może stąd niechęć do pobrania pani cytologii, ale oczywiście wymaz do badania powinien być pobrany i jest to możliwe. Do pochwy zakłada się w takim przypadku mały wziernik. Cytologia - jak wygląda badanie? Wystarczy, że ułożysz się wygodnie na fotelu ginekologicznym i rozluźnisz. Lekarz wkłada do pochwy wziernik. Potem specjalną szczoteczką o elastycznych włóknach (przypomina wyglądem trójząb) pobiera wydzielinę zawierającą komórki błony śluzowej pochodzące z nabłonka szyjki macicy. W tym czasie prawie nic nie poczujesz. Podczas pobierania próbki na szczoteczkę może pojawić się jedynie lekkie "szczypanie". Warto się jednak poświęcić, bo materiał ze szczoteczki jest lepszy do badania. Żeby wynik był miarodajny, rozmaz pobiera się zawsze za jednym zamachem z dwóch miejsc: tarczy szyjki macicy, która jest najbardziej widoczna, kanału szyjki znajdującego się nieco głębiej. Obie próbki są nanoszone na osobne specjalne szkiełka i natychmiast (w ciągu 5 sekund) utrwala specjalnymi odczynnikami. Później próbki te wędrują do laboratorium. Tutaj specjalista cytolog obserwuje w dużym powiększeniu, jakiej wielkości są pobrane komórki, czy są prawidłowo zbudowane i mają odpowiedni kształt. Jeśli ma spore doświadczenie, wykrywa w nich nawet najmniejsze zmiany. Cytologia - prawidłowe pobranie wymazu Materiał pobrany jałową szczoteczką ze strefy przejściowej i z kanału szyjki macicy należy bezzwłocznie rozprowadzić na szkiełku, a potem: utrwalić przeznaczonymi do tego utrwalaczami (w przypadku badania przeprowadzanego metodą cytologii konwencjonalnej) lub, umieścić w specjalnym pojemniku z podłożem płynnym (w przypadku cytologii na podłożu płynnym). Szkiełko z rozmazem lub pojemnik z materiałem na podłożu płynnym należy odpowiednio oznakować. Oznakowanie powinno zawierać numer badania oraz nazwisko i imię pacjentki. Do rozmazu lub pojemnika z pobranym materiałem należy dołączyć skierowanie z danymi pacjentki zawierającymi: imię nazwisko PESEL i/lub kod paskowy Konieczna jest również informacja dotycząca daty ostatniej miesiączki oraz ewentualnej hormonoterapii stosowanej przez pacjentkę. Rekomenduje się barwienie rozmazów cytologicznych metodą Papanicolau. Przeczytaj także: Jakie są przyczyny i jak rozpoznać objawy zapalenia szyjki macicy? Cytologia - wynik. Jak go interpretować? Wynik badania należy formułować zgodnie z klasyfikacją według systemu Bethesda. W przypadkach, gdy wynik badania cytologicznego jest prawidłowy, nie zaleca się dodatkowych badań z wykorzystaniem biomarkerów. Wynik cytologii odbiera się po kilku dniach. Informuje zwykle, którą masz grupę cytologiczną. Im niższą, tym lepiej. W 1980 roku International Society of Gynecological Pathologists (ISGYP) zaproponowało termin "szyjkowa neoplazja śródnabłonkowa" (CIN, ang. cervical intraepithelial neoplasia). Uznano, że zmiany przedinwazyjne w nabłonku są ciągłą serią zdarzeń przechodzących jedne w drugie. Cytologia - grupy Termin CIN, w zależności od stopnia nasilenia zmian, został podzielony na trzy stopnie: CIN I CIN II CIN III Porównanie systemów klasyfikacyjnych CIN i SIL określających zmiany przednowotworowe w szyjce macicy: Tradycyjne rozpoznanie dysplazja Terminologia CIN System Bethesda, SIL Brodawczak Brodawczak LSIL Dysplazja małego stopnia CIN I LSIL Dysplazja średniego stopnia CIN II HSIL Dysplazja dużego stopnia CIN III HSIL Rak przedinwazyjny CIN III HSIL Rak przedinwazyjny został włączony do kategorii CIN III. Postępem wymienionej klasyfikacji było traktowanie zmian prekursorowych w nabłonku wielowarstwowym płaskim jako jednego ciągłego procesu transformacji nowotworowej. Zwrócono jednak uwagę, że CIN I nie jest w pełni zmianą przednowotworową, gdyż może ulec regresji, nawet w przypadkach nieleczonych. W 1988 roku opracowano i wdrożono do diagnostyki raport cytologiczny według systemu Bethesda (TBS) (modyfikacje przedstawiono w 1991 i 2001 r.). Wprowadzono w nim terminy dla określenia zmian podejrzanych o nowotwór i śródnabłonkową neoplazję szyjki macicy na podstawie nieprawidłowych morfologicznych cech komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego i gruczołowego szyjki macicy. W 2001 roku opracowano i wdrożono do diagnostyki zmodyfikowany raport cytologiczny według systemu Bethesda (TBS), którego terminologię przedstawia tabela poniżej: Nieprawidłowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego ASC-US Atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym charakterze ASC-H Atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego, nie można wykluczyć neoplazjiśródnabłonkowej dużego stopnia (HSIL) LSIL Śródnabłonkowa neoplazja małego stopnia; obejmuje infekcje HPV/dysplazję małego stopnia(CIN I) HSIL Śródnabłonkowa neoplazja dużego stopnia; obejmuje dysplazję średniego (CIN II) i dużego stopnia(CIN III), CIS (carcinoma in situ) Rak płaskonabłonkowy W przypadku podejrzenia inwazji Nieprawidłowe komórki nabłonka gruczołowego AGC Atypowe komórki nabłonka gruczołowego szyjki (AGC) lub trzonu macicy lub inne gruczołowe AIS Rak gruczołowy in situ Gruczolakorak Komórki raka gruczołowego szyjki lub trzonu macicy lub nowotworu pozamacicznego Niezbędne dane do oceny skriningu cytologii szyjki macicy Przeważająca większość rozmazów cytologicznych pobranych w ramach skriningu raka szyjki macicy jest prawidłowa i nie wykazuje nieprawidłowości w wyglądzie komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego lubgruczołowego. Formułując rozpoznanie, obraz cytologiczny należy korelować z wiekiem kobiety i fazą cyklu miesiączkowego. U młodych kobiet w wyniku działania estrogenów w rozmazach cytologicznych występują głównie dojrzałe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Rozmazy cytologiczne pobrane u kobiet w ciąży zawierają głównie komórki warstw pośrednich, bogate w glikogen (łódeczkowate), co jest wynikiem działania progesteronu. U kobiet w okresie pomenopauzalnym w związku z deficytem estrogenów stwierdza się w rozmazach cytologicznych głównie komórki z warstw podstawnej i przypodstawnej. W komórkach nieprawidłowych, atypowych i w przypadku śródnabłonkowej neoplazji występuje pleomorfizm komórkowy i zwiększa się proporcja jądra w stosunku do cytoplazmy. Kontury jądra są nieregularne, występuje cienka błona jądrowa oraz wpuklenia i wakuole śródjądrowe. Stwierdza się obecność wyraźnych jąderek oraz nieprawidłowych figur podziału. Stopień nasilenia opisanych wyżej zmian w wyglądzie komórek determinuje rozpoznanie atypii lub neoplazji śródnabłonkowej szyjki macicy. Kluczową cechą cytologiczną infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego jest występowanie koilocytów. Mianem koilocyta określa się nieprawidłową komórkę nabłonka wielowarstwowego płaskiego z powiększonym hiperchromatycznym jądrem otoczonym dużą jasną przestrzenią z umieszczoną na obwodzie cytoplazmą. dr n. med. Barbara Grzechocińska, ginekolog położnik, I Klinika Ginekologii i Położnictwa II Wydziału Lekarskiego AM w Warszawie Interpretacja wyników badania cytologicznego Wyszła mi II grupa. Rozmaz mieści się w granicach normy. Co to są komórki endocerwikalne i/lub komórki metaplastyczne, biocenoza: neutrofile(+), flora bakt. ++G(+) miesz, przew. ? Bardzo proszę o pomoc w rozszyfrowaniu tych trudnych terminów... Dr n. med. Barbara Grzechocińska, ginekolog-położnik odpowiada: Komorki endocerwikalne to prawidłowe komórki z kanału szyjki macicy. Komórki metaplastyczne to prawidłowe komórki z pogranicza nabłonka gruczołowego i wielowarstwowego płaskiego. Biocenoza to termin określający, jakie bakterie są w pochwie (pochwa nigdy nie jest sterylna i zawsze znajdują się w niej bakterie, podobnie jak na skórze). Flora bakteryjna G+ to bakterie Gram dodatnie. Lactobacillus to pałeczki kwasu mlekowego. Dla Pani najważniejsza informacja to, że "rozmaz mieści się w granicach normy", i że jest II grupa cytologiczna. Cytologia - jak często robić cytologię? Cytologia powinna być robiona raz w roku, a jeśli wykonuje się cytologię na podłożu płynnym – co 2 lata. Jeżeli 3 kolejne wyniki są prawidłowe, kobiety 30-letnie lub starsze mogą być badane co 2–3 lata. Kobiety, które często zmieniają partnerów seksualnychm powinny jednak wykonywać cytologię co roku. Wraz z ilością partnerów rośnie bowiem ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, którego kilka odmian jest kancerogennych. Przy takim trybie życia warto wykonywać co jakiś czas także test na obecność wirusa HPV. W 80 proc. przypadków organizm radzi sobie z wirusem samodzielnie i zwalcza go. Jednak u ok. 20 procent zarażonych kobiet wirus może spowodować raka szyjki macicy. Jeśli wirus zostanie wykryty, dalsze postępowanie trzeba ustalić z lekarzem, a cytologię robić co najmniej raz do roku. Również inne kobiety należące do grupy podwyższonego ryzyka raka szyjki macicy powinny wykonywać badanie co roku, a nawet częściej, jeśli tak zaleci ginekolog. Do tej grupy zalicza się: zakażenie HIV lub HPV obniżona odporność wcześniejsze leczenie z powodu nadżerki lub dysplazji szyjki macicy, czyli stanu przedrakowego szyjki macicy Najbezpieczniej jednak jest zgłaszać się co rok, ponieważ niewielka część wyników jest fałszywie negatywna. Nie zawsze bowiem wymaz zostaje fachowo pobrany lub też oceniony w laboratorium. Z kolei u kobiet ciężarnych cytologię wykonuje się dwukrotnie: w I oraz III trymestrze ciąży, tj. w okresie 1-3 i 7-9 miesiąca ciąży. Cytologia - gdzie można wykonać bezpłatnie badanie? Cytologia jest tanim badaniem (kosztuje 50-85 zł) w zależności od miasta. Badania nie trzeba robić jej w prywatnym gabinecie. Jeśli jesteś ubezpieczona w NFZ, możesz pójść do publicznej placówki służby zdrowia albo skorzystać z rządowego programu profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy, który gwarantuje bezpłatną cytologię raz na 3 lata kobietom pomiędzy 25. a 59. rokiem życia. Polska jest jednym z dziewięciu krajów Unii Europejskiej, w których zorganizowano taki program badań przesiewowych. Korzystamy z niego jednak dość niechętnie. Chociaż wysyłane są imienne zaproszenia na cytologię, zgłasza się na nią tylko 25 proc. kobiet. Najczęściej są to panie wykształcone z dużych miast, z województw zachodniopomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Wielka szkoda, że nie więcej, ponieważ jakość wykonania badania w ramach programu jest wysoka, a w przypadku nieprawidłowego wyniku cytologii kobieta zostaje skierowana na dalszą diagnostykę i leczenie. Czy wiesz, jakie to badanie? Pytanie 1 z 10 densytometria badanie USG jamy brzusznej nieinwazyjny pomiar gęstości kości za pomocą promieni RTG przegląd stomatologiczny jamy ustnej

Każdego roku w Polsce raka szyjki macicy rozpoznaje się u prawie 4 tysięcy kobiet. Blisko połowa z nich umiera w ciągu kilku lat od postawienia diagnozy, ponieważ nowotwór został zbyt późno wykryty. Rak szyjki macicy nie musi oznaczać wyroku. Regularnie wykonywanie cytologii pozwala wyryć nowotwór na bardzo wczesnym etapie, co daje gwarancję całkowitego wyleczenia. Co to jest cytologia oraz jak odczytywać jej wynik? Co to jest cytologia? Cytologia to potoczne określenie na badanie cytologiczne wykonywane przez lekarzy ginekologów w diagnostyce raka szyjki macicy – drugiego pod względem częstotliwości występowania nowotworu złośliwego u kobiet. Badanie cytologiczne pozwala wykryć stany zapalne oraz zmiany przednowotworowe i nowotworowe na wczesnym etapie, w stadium bezobjawowym, co daje niemal 100-procentową możliwość wyleczenia. Cytologia polega na mikroskopowej ocenie rozmazu materiału pobranego z tarczy i kanału szyjki macicy. Niekiedy cytologię nazywa się rozmazem szyjkowym. Pobranie materiału komórkowego do badania jest całkowicie bezbolesne. Lekarz najpierw wkłada do pochwy wziernik, żeby uwidocznić szyjkę macicy, a następnie przy użyciu specjalnej szczoteczki cytologicznej pobiera komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego i gruczołowego szyjki macicy. W laboratorium materiał jest rozmazywany na szkiełku podstawowym, utrwalany i zabarwiany, co pozwala cytologowi określić stan komórek nabłonka szyjki macicy. Kiedy wykonać cytologię? Badanie cytologiczne powinno być wykonane pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu miesiączkowego (nie wcześniej niż cztery dni po miesiączce i nie później niż cztery dni przed kolejnym krwawieniem). Pierwszą cytologię warto wykonać po rozpoczęciu współżycia. Od tej pory zaleca się by badanie przeprowadzać regularnie, przynajmniej raz na trzy lata. Kobiety nieaktywne seksualnie, po skończeniu 25. roku życia, także powinny wykonać pierwsze badanie cytologiczne i powtarzać je regularnie. Panie, które należą do grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy oraz u których stwierdzono nadżerkę, powinny badać się częściej - przynajmniej raz w roku. Wyniki cytologii Rozmaz cytologiczny można ocenić za pomocą dwóch systemów – Papanicolau i Bethesda. System Papanicolau został opracowany w latach 50 XX wieku, czyli kiedy cytologia kliniczna zaczęła się rozwijać. Obecnie klasyfikacja Papanicolau jest rzadziej stosowana, gdyż uznaje się ją za niewystarczającą. Cytolodzy coraz częściej opisują badanie systemem Bethesda opracowanym pod koniec XX wieku. Grupy cytologii według Papanicolau Jeszcze do niedawna wyniku cytologii opisywano według klasyfikacji Papanicolau, przypisując przebadany materiał do jednej z pięciu grup: Cytologia - grupa I – oznacza, że komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego pobrane z tarczy szyjki macicy oraz komórki gruczołowe z kanału szyjki są prawidłowe. Cytologia - grupa 2 – oznacza, że w rozmazie cytologicznym widoczne są komórki nabłonkowe ze zmianami zwyrodnieniowymi, komórki zapalne, a także komórki regeneracyjne. Cytologia - grupa 3 - oznacza, że w rozmazie widać komórki z cechami dysplazji. Dla cytologa jest to stan podejrzany, który może sugerować nasilony stan zapalny lub dużą dysplazje wymagającą dalszej diagnostyki. Cytologia – grupa 4 – w rozmazie uwidoczniono komórki o cechach raka płaskonabłonkowego przedinwazyjnego. Cytologia – grupa 5 – ostatnia grupa, która oznacza, że w rozmazie widoczne są komórki odpowiadające rakowi płaskonabłonkowemu lub innemu złośliwemu nowotworowi szyjki macicy. Wyniki cytologii w systemie Bethesda System Bethesda został opracowany pod koniec XX wieku, a następnie zmodyfikowany w 2001 roku. Klasyfikacja Bethesda jest uznawana za bardziej precyzyjną. Wyniki cytologii opisuje się następująco: brak zmian śródnabłonkowych – jest to stan, kiedy w rozmazie nie uwidoczniono zmian przedrakowych lub wskazujących na raka, a jedynie komórki prawidłowe lub świadczące o zakażeniu wirusowym, bakteryjnym lub grzybiczym. nieprawidłowości komórek nabłonka – oznacza to, że w badaniu uwidoczniły się atypowe komórki nabłonka, czyli komórki ze zmianami, które mogą świadczyć o raku lub stanie przedrakowym, ówczas w wynikach cytologii mogą pojawić się następujące oznaczenia: ASC – atypowe komórki nabłonka płaskiego, świadczące o stanie zapalnym, nie oznaczające na tym etapie zmian nowotworowych, w tym: ASC-US – atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu (1,17 proc. wszystkich przypadków, dane z 2008 r.), ASC-H – atypowe komórki nabłonkowe, gdzie nie można wykluczyć obecności zmian HSIL (0,13 proc. przypadków); SIL – zmiany śródnabłonkowe, czyli obecność większej lub mniejszej ilości komórek, z których mogą się wykształcić zmiany nowotworowe: L-SIL – niewielkie zmiany w komórkach nabłonka płaskiego, wynikające zazwyczaj z infekcji wywołanej przez wirus HPV. Określane też jako CIN1(0,67 proc. przypadków), H-SIL – duże zmiany w komórkach nabłonka płaskiego, określane też jako CIN2 i CIN3 (0,28 proc. przypadków); AGC – atypowe zmiany w komórkach gruczołowych (0,15 proc. przypadków): AGUS – nieprawidłowe komórki gruczołowe trudne do interpretacji, AGCN – komórki podejrzane onkologicznie; rak płaskonabłonkowy – nieinwazyjny rak szyjki macicy (0,03 proc. przypadków); nowotwór złośliwy nie nabłonkowy (gruczołowy). Czytaj też: Jak się przygotować do wizyty u ginekologa i jak się ubrać? Jak wygląda wizyta u ginekologa - badanie krok po kroku Badanie szyjki macicy: w ciąży, samodzielnie, kolposkopia Badanie ginekologiczne dziewicy - jak wygląda wizyta? Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą. Bibliografia do artykułu Janiszewska M., Kulik T., Dziedzic M., Żołnierczuk-Kieliszek D., Śródnabłonkowa neoplazja raka szyjki macicy – diagnoza, profilaktyka, Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Zobacz więcej

Białko p16 kontroluje przebieg cyklu komórkowego. Należy do białek supresorowych nowotworu, gdyż hamuje podziały komórkowe zapobiegając tym samym proliferacji komórek nowotworowych. Jest białkiem wykorzystywanym w skriningu raka szyjki macicy. Ekspresja tego białka jest wysoka w komórkach, w których doszło do zaburzenia prawidłowego przebiegu cyklu komórkowego w wyniku zakażenia onkogennym wirusem HPV (wirusem brodawczaka ludzkiego). Ekspresja białka p16 badana wspólnie z ekspresją białka Ki67, które jest biomarkerem proliferacji pozwala na wcześniejsze wykrycie początkowych zmian nowotworowych szyjki macicy. Jest to badanie, które pomaga w różnicowaniu i doprecyzowaniu jaki rodzaj zmian wykryto w rutynowym badaniu cytologicznym, w sytuacji, jeżeli wynik tego badania jest niejasny (opisany jako ASC-US lub LSIL). Ponadto mutacje genu CDKN2A, który koduje białko p16 wiążą się z dziedziczną genetyczną predyspozycją do czerniaka złośliwego, raka trzustki oraz raka płuc. Co to jest białko p16 i jaka jest jego funkcja?Białko p16 w skriningu raka szyjki macicyNa czym polega badanie immunohistochemiczne p16/Ki-67?Mutacje genu kodującego białko P16 (gen CDKN2A)Badania genetyczne w kierunku mutacji CDKN2A (białko p16) Co to jest białko p16 i jaka jest jego funkcja? Białko p16 (inaczej białko p16INK4a, inhibitor kinazy cyklinowej 2A, CDKN2A) jest jednym z kluczowych białek kontrolujących prawidłowy przebieg cyklu komórkowego. Jest częścią kaskady sygnałów tzw. punktu restrykcyjnego (inaczej punktu kontrolnego) przejścia fazy G1 w fazę S w cyklu komórkowym. Aktywne białko P16 rozpoczyna ciąg zdarzeń, który doprowadza do zatrzymania podziału komórki (komórka nie przechodzi z fazy G1 do fazy S). Przypominamy, że faza G1 cyklu komórkowego, to faza, w której komórka przygotowując się do podziału zaczyna syntezę dużej ilości białek, rośnie, powiększa swoją masę i objętość. Następnie w fazie S komórka powiela (duplikuje) swój materiał genetyczny. Blokada cyklu komórkowego pomiędzy fazą G0 a fazą S powoduje, że komórka przestaje się namnażać. Więcej informacji na temat cyklu komórkowego i podziału komórek znajdziesz w artykule GAMETOGENEZA. W prawidłowych komórkach poziom P16 będzie więc wysoki w przypadku komórek dojrzałych, wyspecjalizowanych, które nie ulegają już podziałom, a niski w komórkach młodych, różnicujących się. Dzięki temu, że białko p16 hamuje podziały komórkowe, białko to pełni również rolę białka supresorowego nowotworów (poprzez blokadę przejścia komórki z fazy G1 do fazy S hamuje podziały komórkowe, a więc hamuje możliwość wzrostu i różnicowania się komórek nowotworowych). W badaniach wykazano, że ekspresja białka p16 w komórkach rośnie pod wpływem działania czynników onkogennych, np. wirusów, reaktywnych form tlenu (ROS, ang. reactive oxygen species), uszkodzeń DNA. Białko p16 w skriningu raka szyjki macicy Rak szyjki macicy jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych nowotworów kobiecych. W 2020 roku diagnozę raka szyjki macicy usłyszały 3862 Polki, co daje mu 6 miejsce wśród nowotworów złośliwych kobiet. Równocześnie w tym samym roku odnotowano w Polsce 2137 zgonów z powodu raka szyjki macicy (7 miejsce wśród nowotworów kobiecych). Główną przyczyną (99% zachorowań) raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV, czyli wirusem brodawczaka ludzkiego (ang. human papilloma virus). Jeśli chcesz przeczytać więcej o drogach zakażenia wirusem HPV, objawach zakażenia, wykrywaniu HPV i leczeniu – przeczytaj artykuł HPV. Przetrwała infekcja HPV może doprowadzić do wbudowania części genów wirusa w genom zainfekowanej wirusem komórki człowieka lub do uszkodzenia genów tej komórki. Taka zmieniona komórka zaczyna się dzielić w niekontrolowany sposób , co prowadzi do powstania rak szyjki macicy. Wykazano, że w komórkach zakażonych wirusem HPV występuje nadekspresja białka p16. Pomimo wysokiego poziomu p16, komórki zakażone HPV nadal proliferują, czyli pomimo, że zostaje aktywowane jedno z białek supresorowych nowotworu – p16, nie dochodzi do blokady namnażania się komórek nowotworowych. Dlaczego tak się dzieje? W dużym uproszczeniu mechanizm ten wygląda następująco. Białko p16 hamuje aktywność kinaz cyklinowych (CDK). Kinazy cyklinowe tworząc kompleksy z cyklinami wpływają (fosforylują) na kolejne białko supresorowe – białko Rb (retinoblastoma protein). Białko Rb w postaci nieufosforylowanej tworzy kompleks z czynnikiem transkrypcyjnym E2F (kompleks Rb-E2F), co powoduje, że E2F jest niedostępne i nie może wpływać na transkrypcję genów związanych z syntezą DNA. Po ufosforylowaniu Rb za pośrednictwem kompleksów cykliny – CDK czynnik transkrypcyjny E2F zostaje uwolniony, co rozpoczyna fazę S, w której dochodzi do replikacji DNA. Jeżeli aktywność kinaz cyklinowych zostanie zahamowana, zostanie zatrzymana cała kaskada opisanych przemian i nie dojdzie do przejścia komórki z fazy G0 do fazy S, czyli zostanie zahamowany podział komórek. Ale… w związku z obecnością wirusa HPV w komórkach znajduje się jego białko – onkoproteina E7, która powoduje czynnościową inaktywację białka Rb, a to z kolei uwalnia czynnik transkrypcyjny E2F i doprowadza do przejścia komórki z Fazy G0 do fazy S. W badaniach wykazano, że białko p16 jest czułym markerem komórek z aktywną ekspresją onkoproteiny E7. Innymi słowy w komórkach nabłonkowych szyjki macicy, gdzie onkogenne wirusy HPV rozpoczęły transformację, poziom białka p16 jest znacznie podwyższony. Natomiast w zdrowych dojrzałych komórkach nabłonkowych szyjki macicy poziom p16 jest bardzo niski, ledwie wykrywalny. W jaki sposób ten fakt jest wykorzystywany w skriningu raka szyjki macicy? W Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich został stworzony program profilaktyki raka szyjki macicy. Podstawowym badaniem wykonywanym w badaniach przesiewowych raka szyjki macicy jest regularnie wykonywana cytologia, która umożliwia wykrycie zmian w nabłonku szyjki macicy w możliwie najmniej zaawansowanym stadium, często jeszcze przed wystąpieniem objawów klinicznych. Badanie ekspresji białka p16 jest jednym z elementów diagnostyki raka szyjki macicy. W praktyce badanie ekspresji tego białka może być wykonywane samodzielnie lub równocześnie z badaniem ekspresji białka Ki-67, które jest uznanym markerem proliferacji odzwierciedlającym tempo podziałów komórkowych stosowanym w diagnostyce i leczeniu niektórych nowotworów. Więcej informacji o białku Ki67 znajdziesz w artykule BIAŁKO Ki-67. Aby zbadać ekspresję białka p16 i białka Ki-67 wykonywany jest test immunocytochemiczny. Na czym polega badanie immunohistochemiczne p16/Ki-67? Badanie wykonuje się na preparacie cytologicznym. Jeżeli została wykonana cytologa płynna (cienkowarstwowa, LBC- liquid-based cytology), to do wykonania badania można użyć wcześniej już pobranego materiału bez konieczności ponownego wykonywania wymazu. Utrwalony preparat cytologiczny poddawany jest specjalnym barwieniom przy wykorzystaniu przeciwciał przeciw białkom p16 i Ki-67. Jeżeli w preparacie obecne są białka p16 i K-67, przeciwciała połączą się z nimi i zabarwią: cytoplazmę na brązowo, co świadczy o obecności białka p16jądra komórkowe na czerwono, co świadczy o obecności białka Ki67 Preparaty oglądane są pod mikroskopem. Test immunocytochemiczny p16/Ki-67 jest dodatni, gdy w wyniku reakcji immunocytochemicznej dochodzi w co najmniej jednej komórce nabłonka szyjki macicy do wybarwienia na kolor czerwony jądra komórkowego (ekspresja białka Ki67), a na kolor brązowy wybarwieniu ulega cytoplazma (ekspresja białka p16). Zestaw tych dwóch biomarkerów p16/Ki-67 w jednym teście zapewnia wysoką czułość i swoistość testu w wykrywaniu rzeczywistych stanów przedrakowych i raka szyjki macicy, gdyż w prawidłowych komórkach nabłonka nie stwierdza się obecności białka p16 lub jego poziom jest bardzo niski. Co oznacza wynik p16/Ki67 dodatni? Dodatki wynik p16 Ki67 oznacza nieprawidłowości w cyklu komórkowym, a właściwie to, że cykl ten został zaburzony w wyniku infekcji wirusem HPV. W takiej sytuacji lekarz biorąc pod uwagę pozostałe wyniki badań zdecyduje o dalszym postępowaniu. Dla kogo wskazane jest wykonanie testu immunocytochemicznego p16/Ki67? Według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, Polskiego Towarzystwa Kolposkopii i Patofizjologii Szyjki Macicy oraz Polskiego Towarzystwa Patologów test immunocytochemiczny badający ekspresję białek p16 i Ki67 jest szczególnie przydatny i wskazany gdy w cytologii uzyskano rozpoznanie ASC-US (atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym charakterze) lub LSIL (śródnabłonkowa neoplazja małego stopnia; obejmuje infekcje HPV/dysplazję małego stopnia CIN I): Rozpoznania ASC-US i LSIL wskazują na obecność nieprawidłowych komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Takie zmiany morfologiczne w komórkach mogą być wynikiem stanu zapalnego lub wczesnej przemiany komórek do stanu przedrakowego po rozpoczęciu procesu kancerogenezy. Dlatego też w takich przypadkach konieczne jest zróżnicowanie zmian łagodnych niewymagających żadnego leczenia z rzeczywistymi stanami przedrakowymi. W diagnostyce różnicowej wykorzystuje się właśnie biomarkery p16/Ki-67. Doświadczenie polskie wskazuje na dużą dokładność testu, która w przypadku rozpoznań stanów przedrakowych wynosi 78% (czułość jednorazowego badania cytologicznego jest oceniana na około 60%).Dodatni wynik testu immunocytochemicznego z wykorzystaniem przeciwciał p16 i Ki-67, który został wykonany w przypadku stwierdzenia niejednoznacznych wyników badań cytologicznych klasyfikowanych jako ASC-US, LSIL stanowi wskazanie do przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki w kierunku raka szyjki macicy (kolposkopia i jeżeli to konieczne pobranie wycinków z najbardziej podejrzanych miejsc). Ekspresję białka p16 ocenia się również w przypadku pogłębionej diagnostyki raka szyjki macicy wykonując test immunohistochemiczny z przeciwciałem przeciw białku p16 na wycinkach pobranych pod kontrolą kolposkopową z miejsc podejrzanych o zmiany przedrakowe lub raka szyjki macicy do oceny histopatologicznej. W takich przypadkach badanie immunohistochemiczne białka p16 pozwala wykluczyć lub potwierdzić przemianę neoplastyczną (przemianę w komórki nowotworowe) komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego w wycinkach z szyjki macicy: W prawidłowych komórkach nabłonkowych nie stwierdza się ekspresji p16 lub wykrywa się jej niską wartość. W komórkach nabłonka, w których genotypy wirusa HPV o wysokim potencjale onkogennym rozpoczęły zmiany niekorzystne dla zdrowia, czyli rozpoczęły transformację nowotworową i doprowadziły do ich przemiany w zmiany przedrakowe lub raka szyjki macicy, ekspresja p16 jest znacznie podwyższona. Mutacje genu kodującego białko P16 (gen CDKN2A) Gen CDKN2A znajduje się na chromosomie 9 w locus 9p21. Gen ten koduje dwa białka: białko p16 i białko p14ARF, które jest odpowiedzialne za stabilizację białka p53 (jest to również białko supresorowe nowotworów). Mutacje, czyli zmiany w sekwencji genu CDKN2A mogą w sposób istotny zaburzyć funkcje biologiczne obu tych białek, przyczyniając się do ich nadmiernej lub obniżonej ekspresji. To w konsekwencji może doprowadzić do rozwoju nowotworów. Mutacje genu CDKN2A, związane są z większym ryzykiem zachorowania na niektóre nowotwory. Patogenne zmiany w sekwencji DNA genu CDKN2A przede wszystkim wiążą się z predyspozycją genetyczną do: Czerniaka – nosiciel mutacji genu CDKN2A ma ryzyko zachorowania jest wyższe o ok. 30%, a w przypadku, gdy krewni osoby z mutacją chorowali na czerniaka, to ryzyko wzrasta nawet do 60%. Częstość występowania mutacji CDKN2A różni się w zależności od położenia geograficznego, np. we Francji penetracja mutacji genu CDKN2A wśród osób chorych na czerniaka jest bardzo wysoka i wynosi 46%, w USA to ok. 18%, a w Szwecji 8%. W Polsce mutacja CDKN2A występuje w ok. 6% wszystkich czerniaków złośliwych i w 25% przypadków rodzinnego występowania czerniaka. Czerniak związany z mutacją CDKN2A nazywany jest czerniakiem typu trzustki – całożyciowe ryzyko zachorowania na tę chorobę w przypadku posiadania mutacji genu CDKN2A wynosi ok. 20%. Mutacje w genie CDKN2A mogą być przyczyną rodzinnego nietypowego wieloznamionowego zespołu czerniaka (Familial Atypical Multiple Mole Melanoma Syndrome, FAMMM), w którym oprócz choroby jaką jest czerniak skóry, może również dojść do rozwoju guza trzustki (tzw. zespół czerniak-rak trzustki, zespół RRTiC – Rodzinny Rak Trzustki i Czerniaka, MPCS/FAMMM-PC – melanoma-pancreatic cancer syndrome/familial atypical multiple mole melanoma-pancreatic carcinoma syndrome) Badania wskazują również, że oprócz dziedzicznego czerniaka i raka trzustki, mutacje CDKN2A mogą się również wiązać z dziedzicznym rakiem piersi, jelita grubego i płuc. W Polsce mutacja A148T w obrębie genu CDKN2A – występuje zdecydowanie częściej u osób chorych na czerniaka (7%), w porównaniu do całej populacji (2,9%). Ta częsta konstytucyjna zmiana – A148T, ponad dwukrotnie zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka niezależnie od nowotworowego wywiadu rodzinnego, zwłaszcza w młodym (poniżej 50 roku życia) wieku. Ponadto badania wykazały, że mutacja A148T wiąże się z: wyższym ryzykiem zachorowania na raka piersi poniżej 50 roku życia ok. 1,5-krotnie i występuje w ok. 5% raków piersi poniżej 50 roku życiazwiększa ryzyko raka płuc ok. 2-krotniezwiększa ryzyko raka jelita grubego ok. 1,5-krotnie (występuje w ok. 5% wszystkich raków jelita grubego) Badania genetyczne w kierunku mutacji CDKN2A (białko p16) Jak wygląda badanie CDKN2a? Badania mutacji genu CDKN2A wykonywane są z krwi. Do badania nie trzeba się szczególnie przygotowywać, chociaż większość specjalistów zaleca, aby pobranie krwi zostało wykonane rano na czczo. Czas oczekiwania na wynik różni się w zależności od laboratorium i najczęściej wynosi ok. 2-4 tygodni. Najczęściej pierwszym wykonywanym badaniem jest poszukiwanie mutacji A1487T, a w drugiej kolejności, jeśli nie stwierdzi się obecności tej mutacji, wykonywane jest badanie poszukujące innych mutacji w genie CDKN2A (analiza mutacji we wszystkich czterech eksonach genu CDKN2A). Komu zalecane jest wykonanie badania genetycznego w kierunku mutacji CDKN2A (badanie w kierunku dziedzicznego czerniaka, raka trzustki, raka płuc)? osobom, które zachorowały na czerniaka przed 40 rokiem życiaosobom, w których rodzinach wystąpiły dwa lub więcej zachorowania na czerniaka lub czerniaka i inne nowotwory jak rak trzustki, rak piersi, rak płucosobom, u których w rodzinie stwierdzono nosicielstwo mutacji CKDN2A Bibliografia Jach R, Mazurkiewicz M, Trzeszcz M, Zimmer M, Kędzia W, Wolski H. Cervical cancer screening in Poland in current SARS-CoV-2 pandemic: Interim guidelines of the Polish Society of Gynecologists and Obstetricians and the Polish Society of Colposcopy and Cervical Pathophysiology – a summary January 2021Toussi A, Mans N, Welborn J, Kiuru M. Germline mutations predisposing to melanoma. J Cutan Pathol. 2020 Jul;47(7):606-616. doi: Epub 2020 May 11. PMID: 32249949; PMCID: Q, Xu L, Yang R, Meng Y, Qiu L. Ki-67 and P16 proteins in cervical cancer and precancerous lesions of young women and the diagnostic value for cervical cancer and precancerous lesions. Oncol Lett. 2019 Aug;18(2):1351-1355. doi: Epub 2019 Jun 3. PMID: 31423197; PMCID: S, Chetty R. p16. J Clin Pathol. 2018 Oct;71(10):853-858. doi: Epub 2018 Aug 3. PMID: J., Lubiński J. Genetyka kliniczna raka piersi i jajnika. W: Lubiński J. (red.). Genetyka kliniczna nowotworów 2017. Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin 2017; A., Kędzia W., Rokita W. et al. Polish recommendations regarding diagnostics and treatment of cervical squamous intraepithelial lesions according to the CAP/ASCCP guidelines. Ginekol. Pol. 2016; 87 (9): 670–676 (doi: Reuschenbach, MD, Nicolas Wentzensen, MD, Maaike G. Dijkstra, MD, Magnus von Knebel Doeberitz, MD, Marc Arbyn, MD, p16INK4a Immunohistochemistry in Cervical Biopsy Specimens: A Systematic Review and Meta-Analysis of the Interobserver Agreement, American Journal of Clinical Pathology, Volume 142, Issue 6, December 2014, Pages 767– D, Passamonti B, Cesarini E, Butera D, Palmieri EA, Bulletti S, Carlani A, Staiano M, D’Amico MR, D’Angelo V, Di Dato E, Martinelli N, Malaspina M, Spita N, Tintori B, Fulciniti F. Role of p16(INK4a) cytology testing as an adjunct to enhance the diagnostic specificity and accuracy in human papillomavirus-positive women within an organized cervical cancer screening program. Acta Cytol. 2012;56(5):506-14. doi: Epub 2012 Sep 27. PMID: H, Wang MB, Srivatsan ES. “Cellular senescence and tumor suppressor gene p16”. International Journal of Cancer 2012. 130 (8): 1715–25. doi: PMC 3288293. PMID CH, Tahtali A, Diensthuber M, Gassner D, Stöver T, Wagenblast J. The Role of p16 Expression as a Predictive Marker in HPV-positive Oral SCCHN – A Retrospective Single-center Study. Anticancer Research Mar 2013, 33 (3) 913-916;Iaconis L, Hyjek E, Ellenson LH, Pirog EC. p16 and Ki-67 immunostaining in atypical immature squamous metaplasia of the uterine cervix: correlation with human papillomavirus detection. Arch Pathol Lab Med. 2007 Sep;131(9):1343-9. doi: Erratum in: Arch Pathol Lab Med. 2008 Jan;132(1):13. PMID: T, Cybulski C, Górski B, Huzarski T, Byrski T, Gronwald J, Jakubowska A, Kowalska E, Oszurek O, Narod SA, Lubiński J. CDKN2A-positive breast cancers in young women from Poland. Breast Cancer Res Treat. 2007 Jul;103(3):355-9. doi: Epub 2006 Oct 24. PMID: T, Scott RJ, Huzarski T, Byrski T, Rozmiarek A, Debniak B, Załuga E, Maleszka R, Kładny J, Górski B, Cybulski C, Gronwald J, Kurzawski G, Lubinski J. CDKN2A common variants and their association with melanoma risk: a population-based study. Cancer Res. 2005 Feb 1;65(3):835-9. PMID: Torre G, Pasini B, Frigerio S, Donghi R, Rovini D, Delia D, Peters G, Huot TJ, Bianchi-Scarra G, Lantieri F, Rodolfo M, Parmiani G, Pierotti MA. CDKN2A and CDK4 mutation analysis in Italian melanoma-prone families: functional characterization of a novel CDKN2A germ line mutation. Br J Cancer. 2001 Sep 14;85(6):836-44. doi: PMID: 11556834; PMCID: G, Liu L, Hogg D, Lassam NJ, Redston MS, Gallinger S. Patients with both pancreatic adenocarcinoma and melanoma may harbor germline CDKN2A mutations. Genes Chromosomes Cancer. 2000 Apr;27(4):358-61. PMID: 10719365.

Fot. toeytoey2530 / Getty Images Metaplazja komórek oznacza, że mają nietypową dla danej lokalizacji strukturę i funkcję. Atypia jest pojęciem używanym wówczas, gdy w strukturze komórek stwierdza się oznaki złośliwości. Badania cytologiczne i stan kliniczny pacjenta pozwalają określić, czy wymagana jest interwencja chirurgiczna. Metaplazja i atypia to określenia, które często spotyka się w wynikach badań cytologicznych (czyli badaniach budowy i niektórych parametrów biochemicznych komórek organizmu). Oznaczają one, że struktura pobranego materiału nie odpowiada miejscu, z którego został on pobrany albo że budowa komórki jest nieprawidłowa. Komórki metaplastyczne Komórki metaplastyczne pojawiają się, gdy wskutek działania czynników zewnętrznych lub wewnętrznych w określonym miejscu (zwykle w obrębie nabłonka) zaburzona zostaje struktura tkanki i proces rozwojowy komórek. Najczęściej przekształcają się one z jednego typu w inny, podobny. Dzieje się tak na przykład w szyjce macicy, gdzie normalnie obserwowany nabłonek gruczołowy cylindryczny przekształca się w nabłonek wielowarstwowy płaski. Podobnie dzieje się też choćby w pęcherzu moczowym, gdzie nabłonek przejściowy przekształca się w płaski. Jest to tak zwana metaplazja płaskonabłonkowa. Charakterystyczną cechą komórek metaplastycznych jest to, że powstają w procesie podziału komórek typowych dla danej lokalizacji i ulegają przemianie w trakcie swego rozwoju. Nie posiadają one zdolności do namnażania się w tej zmienionej formie, ponieważ ich materiał genetyczny nie pozwala na przekazanie zmodyfikowanej informacji komórkom potomnym. Do takiej przemiany jednego typu wysoko zróżnicowanych komórek w drugi dochodzi zwykle pod wpływem czynników działających na komórkę z zewnątrz. Najczęściej powodem są przewlekłe stany zapalne, infekcje (wirusowe lub bakteryjne) lub mechaniczne drażnienie nabłonka, np. przez kamień moczowy. Jeśli czynnik drażniący zostanie wyeliminowany, nabłonek zwykle wraca po jakimś czasie do prawidłowej postaci. Kolejne pokolenia komórek nie ulegają metaplazji, a starsze, zmienione, z czasem obumierają i złuszczają się. Zobacz także: Budowa komórki eukariotycznej i prokariotycznej. Funkcje komórek Komórki atypowe Komórki atypowe to takie, które w badaniu cytologicznym wykazują nieprawidłowe cechy budowy. Świadczą one o tym, że w materiale genetycznym komórek i ich tempie metabolizmu zaszły jakieś istotne zmiany. Komórki atypowe posiadają co najmniej jedną cechę z poniższej listy: nadmierne powiększenie jądra komórkowego, znaczne zróżnicowanie wielkości komórek z tej samej tkanki, zwiększona liczba jąder komórkowych, intensywniejsze wybarwianie się komórek w związku ze zwiększoną ilością znajdującego się w nich DNA, intensywniejsze niż normalnie podziały komórkowe. Oznacza to, że komórki „wymknęły się” z normalnego mechanizmu kontroli ich namnażania i zaczynają robić to w sposób dowolny. Jeśli (w pewnym uproszczeniu) mechanizm ten nie ma żadnych ograniczeń, a komórki, mimo zakłóconego, nietypowego mechanizmu rozwoju, nie mają tendencji do obumierania, można mówić o złośliwej transformacji nowotworowej. Zaczynają się one namnażać w sposób niekontrolowany, przybywa ich w szybkim tempie i (dzięki swym nietypowym cechom) z czasem zaczynają penetrować okoliczne tkanki lub przemieszczać się z prądem krwi. Jest to mechanizm, który prowadzi do naciekania okolicznych narządów przez nowotwory złośliwe oraz do powstawania odległych przerzutów. Należy jednak podkreślić, że nie każda komórka atypowa jest komórką nowotworową. Metaplazja i atypia – diagnozowanie Podstawową metodą badania w kierunku metaplazji lub zmian atypowych (które mogą niekiedy oznaczać obecność nowotworu złośliwego) jest badanie cytologiczne. Materiał pobiera się w trakcie klinicznych badań diagnostycznych, na przykład gastrofiberoskopii, wziernikowania pochwy, pęcherza moczowego czy oskrzeli. Zeskrobany lub pobrany szczoteczką materiał kieruje się do pracowni histologicznej, gdzie po odpowiednim przygotowaniu (np. wybarwieniu) oglądany jest pod mikroskopem. Jak prawidłowo wykonać cytologię? Zobaczcie na filmie: Zobacz film: Prawidłowe wykonanie cytologii. Źródło: Co nas truje Cytolog określa rodzaj i stopień zniekształcenia komórek. Jest też w stanie stwierdzić, czy np. w preparacie występują pojedyncze czy liczne komórki metaplastyczne. Wstępna decyzja co do dalszego postępowania należy więc do cytologa. Wynik badania musi być jednak oceniony przez lekarza prowadzącego w kontekście stanu klinicznego pacjenta. Sytuacja jest prosta, jeśli badanie cytologiczne jednoznacznie wskazuje na złośliwość transformacji komórek. Jednak metaplazja czy niewielka atypia mogą wymagać podjęcia ostatecznej decyzji, czy zmiany można nadal obserwować, lecząc chorobę podstawową (np. przewlekłe zapalenie) czy też należy je usunąć. Decyzja nie jest w niektórych przypadkach łatwa, ponieważ niektóre metaplazje lub atypię uważa się za stany przedrakowe. Dlatego niezbędne jest poddawanie się regularnej kontroli lekarskiej, szczególnie w sytuacji, gdy wyniki badań cytologicznych nie są stuprocentowo prawidłowe. Polecamy: Badanie ANA – czym jest? O czym świadczy uzyskany wynik?

Cytologia szyjki macicy jest bezpiecznym i bezbolesnym badaniem służącym do wykrywania bezpośrednich prekursorów raka, czyli zmian CIN2, CIN3, AIS (rak gruczołowy in situ) i wczesnych postaci raka szyjki macicy. W chwili obecnej wynik badania cytologii opisywany jest przy użyciu systemu Bethesda (TBS). System Beetesda Do badania cytologicznego pobiera się dwa rodzaje komórek z dwóch różnych nabłonków – wielowarstwowy płaski oraz znajdujący się wewnątrz kanału szyjki macicy nabłonek gruczołowy. Zmienione komórki mogą występować w każdym z nich lub obu naraz. Pierwszym elementem, który jest oceniany jest przydatność pobranego materiału do badania. Diagnosta sprawdza czy pobrana została odpowiednia ilość komórek z każdego nabłonka, a także czy preparat został prawidłowo utrwalony i wybarwiony. Następnie przechodzi do oceny samych komórek. Zobacz także: Jak wygląda program profilaktyki raka szyjki macicy w Polsce? Prawidłowy wynik cytologii szyjki macicy Prawidłowy wynik cytologiczny wg systemu Bethesda 2001 określony jest jako brak podejrzenia środnabłonkowej neoplazji oraz raka (ang. NILM – No Intraepithelial Lesion or Malignancy). Przeważająca większość rozmazów cytologicznych pobranych w ramach skriningu raka szyjki macicy jest prawidłowa i nie wykazuje nieprawidłowości w wyglądzie komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego lub gruczołowego. Obraz cytologiczny należy korelować z wiekiem kobiety i fazą cyklu miesiączkowego. U młodych kobiet w wyniku działania estrogenów w rozmazach cytologicznych występują głównie dojrzałe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Rozmazy cytologiczne pobrane u kobiet w ciąży zawierają głównie komórki warstw pośrednich, bogate w glikogen (łódeczkowate), co jest wynikiem działania progesteronu. U kobiet w okresie pomenopauzalnym w związku z deficytem estrogenów stwierdza się w rozmazach cytologicznych głównie komórki z warstw podstawnej i przypodstawnej Nieprawidłowy wynik cytologii szyjki macicy W klasyfikacji Bethesda 2001 za nieprawidłowe uznaje się następujące wyniki cytologiczne: ASC – atypowe komórki nabłonka płaskiego; ze względu na nasilenie zmian grupa ta została podzielona na dwie podgrupy: ASC-US – atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu, ASC-H – atypowe komórki nabłonkowe, gdzie nie można wykluczyć obecności zmian HSIL, LSIL – małego stopnia zmiany w komorkach nabłonka płaskiego, HSIL – dużego stopnia zmiany w komorkach nabłonka płaskiego, AGC – atypowe zmiany w komorkach gruczołowych. Wyniki cytologiczne w systemie TBS mogą ponadto zawierać bezpośrednie wskazanie obecności komórek raka płaskonabłonkowego lub gruczołowego. U kobiet z rozpoznaniem ASC ryzyko obecności raka szyjki macicy jest małe i wynosi od 0,1 do 0,2%. CIN2+ występuje znamiennie częściej, jeśli rozpoznaje się ASC-H w porównaniu do ASC-U. Po otrzymaniu wyniku z rozpoznaniem ASC-US dalsze postępowanie powinno obejmować wykonanie: • dwóch badań cytologicznych w odstępach sześciomiesięcznych, lub • testu molekularnego na obecność HR HPV. Dwukrotny prawidłowy wynik cytologiczny lub negatywny wynik badania HR HPV pozwala na powrót pacjentki do standardowych badań przesiewowych. Dodatni wynik HR HPV lub nieprawidłowy wynik cytologiczny jest wskazaniem do weryfikacji kolposkopowej. Ujemny wynik badania kolposkopowego u pacjentki z dodatnim wynikiem HR HPV jest wskazaniem do powtórnego testu HR HPV za rok lub dwukrotnego wykonania cytologii, co 6 miesięcy. U kobiet z wynikiem ASC-US nie powinno się wykonywać konizacji szyjki macicy, jako pierwotnego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Postępowanie w przypadku wyniku ASC-H jest takie samo jak w przypadku HSIL, które opiszę poniżej. LSIL w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Ryzyko CIN 2+ i raka u kobiet z wynikiem LSIL jest podobne jak w przypadku wyniku ASC-US i dlatego dalsze postępowanie w obu tych grupach niewiele się rożni. Wyjątek stanowią kobiety po menopauzie, u których z uwagi na większe prawdopodobieństwo istnienia zakażenia przetrwałego rekomendowane jest wykonanie testu HR HPV, jako pierwszego sposobu postępowania. Po otrzymaniu wyniku z rozpoznaniem LSIL dalsze postępowanie powinno obejmować wykonanie jednego z trzech: • dwóch badań cytologicznych w odstępach sześciomiesięcznych • badania kolposkopowego z zamiarem wykonania biopsji • testu molekularnego na obecność HR HPV HSIL i ASC -H w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Po otrzymaniu wyniku HSIL lub ASC-H zaleca się wykonanie: • badania kolposkopowego z biopsją zmian podejrzanych o CIN oraz pobranie materiału z kanału szyjki, lub • diagnostyczno-terapeutyczne wycięcie zmiany na szyjce z biopsją kanału. Wykonanie testu HR HPV nie ma wartości diagnostycznej i prognostycznej u kobiet z HSIL i ASC-H. Jeżeli wyniki histologiczne po wycięciu zmiany lub biopsji nie wykażą obecności środnabłonkowej neoplazji lub raka szyjki macicy chora powinna mieć wykonywane badanie kolposkopowe i cytologiczne, co 6 miesięcy. Ponowne rozpoznanie HSIL lub ASC-Hw kolejnym badaniu cytologicznym należy zweryfikować za pomocą konizacji. Dwukrotne negatywne wyniki cytologii i kolposkopii pozwalają na powrót kobiety do rutynowego badania przesiewowego. U kobiet z HSIL nie należy wykonywać na szyjce macicy zabiegów, po których nie uzyskujemy materiału do badania histologicznego. AGC w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Atypowe komórki gruczołowe są rzadko spotykane w rozmazach cytologicznych. Najczęściej są to komórki nienowotworowe pochodzące z polipów lub tkanki zmienionej zapalnie. Jednak od 9 do 38% kobiet z wynikiem AGC ma zmiany CIN2+lub AIS, a 3-17% raka inwazyjnego nie tylko szyjki macicy, ale także endometrium, jajnika lub jajowodu. Ze względu na możliwość rożnego pochodzenia komórek atypowych powinno się zastosować panel badań diagnostycznych, w skład których wchodzą: kolposkopia biopsja kanału szyjki biopsja endometrium test HR HPV ultrasonografia przezpochwowa. W pierwszej kolejności należy wykonać kolposkopię oraz pobrać materiał z endocervix. Biopsja endometrium jest zawsze rekomendowana bez względu na wiek kobiety, gdyż zmiany o typie AGC mogą być endometrialnego pochodzenia. W przypadku uzyskania satysfakcjonującego, ujemnego wyniku kolposkopii i nieobecności zmian CIN2+ w kanale szyjki macicy należy wykonać test HR HPV. Ujemny wynik testu pozwala na zalecenie powtórnego wykonania rozmazu cytologicznego za 12 miesięcy. Ujemne wyniki obu badań pozwalają na powrót do badania przesiewowego. U kobiet, u których wyniki biopsji są negatywne i nie wykonano testu HR HPV należy wykonać czterokrotnie rozmaz cytologiczny, co 6 miesięcy. Jego prawidłowy wynik pozwala na skierowanie kobiety ponownie do skriningu. Obecność komorek raka (płaskonabłonkowego, gruczołowego) w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Obecność komórek raka w rozmazie wymaga potwierdzenia histopatologicznego. Zaleca się kolposkopię z biopsją celowaną i wyłyżeczkowaniem kanału szyjki. Przy podejrzeniu patologii endometrium należy także wykonać biopsję błony śluzowej macicy. W przypadku kolposkopowego podejrzenia raka z wczesną inwazją należy pobrać wycinek do badania histologicznego. U kobiet młodych, pragnących jeszcze zajść w ciążę, należy rozważyć wykonanie konizacji chirurgicznej lub radykalnej trachelektomii z limfadenektomią. Takie postępowanie pozwala na histologiczną ocenę głębokości naciekania i rozległości zmiany. W przypadku makroskopowej obecności guza na szyjce nie należy wykonywać konizacji tylko pobrać wycinek w celu potwierdzenia rozpoznania w badaniu histopatologicznym. Zobacz także: Jak wygląda biopsja szyjki macicy? Bibliografia: Rekomendacje Centralnego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy, Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, Polskiego Towarzystwa Patologów i Polskiego Towarzystwa Kolposkopii i Patofizjologii Szyjki Macicy. Postępowanie w przypadku nieprawidłowego wyniku przesiewowego badania cytologicznego, Ginekol Pol. 2009, 80, 129-133

Dzień dobry, odebrałam wyniki cytologi, powiedziano mi ze nie są złe ale nie są tez dobre. W poniedziałek mam wizytę u ginekologa. Szaleje z rozpaczy i strasznie się martwię. Proszę o wytłumaczenie moich wyników. Co jest ze mną nie tak i czy może to przeszkadzać w zajściu w ciążę? staram się już parę miesięcy. a to wyniki : Nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego ASC nieokreslonego znaczenia ASC-US Papanicolaou grupa ll/lll Zmiany odczynowe Prawidłowa flora bakteryjna. Co oznaczają moje wyniki? Czy powinnam wykonać jeszcze inne badania? Jestem zrozpaczona, bo nie wiem co mi dolega. Bardzo proszę o pomoc i poradę. Pozdrawiam KOBIETA, 26 LAT ponad rok temu Naturalne metody unikania ciąży Witam serdecznie. ASC-US– atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu. Po otrzymaniu wyniku z rozpoznaniem ASCUS dalsze postępowanie powinno obejmować wykonanie: dwóch badań cytologicznych w odstępach sześciomiesięcznych lub testu molekularnego na obecność HR HPV . Dwukrotny prawidłowy wynik cytologiczny lub negatywny wynik badania HR HPV pozwala na powrót pacjentki do standardowych badań przesiewowych. Zajście w ciążę w tej sytuacji nie stanowiłoby zagrożenia dla ciąży, dlatego też nie jest bezwzględnie przeciwwskazane. Grupa Papanikolau II/III oznacza już wynik zaliczany do “podejrzanych”. W rozmazie widać wtedy zwykle komórki nieprawidłowe (tzw. dysplastyczne, które mogą się przekształcić w komórki nieprawidłowe). 0 Szanowna Pani! Określenie ASCUS oznacza dokładnie „atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym znaczeniu”. Istnieją dwie sytuacje, kiedy wynik cytologii oznaczany jest jako ASCUS. Należą do nich: 1) zmiany związane z zakażeniem wirusem ludzkiego brodawczaka (HPV) – tzw. atypia koilocytowa, 2) rozmazy, w których rzeczywiście nie można odróżnić zmian łagodnych, reaktywnych lub zwyrodnieniowych od LSIL, HSIL lub raka inwazyjnego. Skala Papanicolau jest coraz rzadziej stosowana. Wynik Papanicolau II/III zaliczany jest do grupy wyników podejrzanych. Grupa II określa cytologię typową dla kobiet prowadzących życie seksualne, w której obok komórek prawidłowych stwierdza się także komórki zapalne. Grupa III to wyniki „podejrzane” – w rozmazie stwierdza się komórki nieprawidłowe. Ważne jest w tym przypadku nasilenie zmian, w związku z czym powinno pojawić się dookreślenie: CIN1 (dysplazja małego stopnia) lub CIN2 (dysplazja średniego stopnia) lub CIN3 (dysplazja dużego stopnia. W Pani przypadku prawidłowym postępowaniem jest wykonanie testu molekularnego HR HPV LUB dwóch badań cytologicznych w odstępach sześciomiesięcznych. Test HR HPV służy do wykrywania obecności DNA lub mRNA wysokoonkogennych wirusów brodawczaka ludzkiego. Testy nie wykrywają zmian CIN, AIS i raka. Ich wartość w weryfikacji nieprawidłowych wyników badania cytologicznego polega na określeniu ryzyka rozwoju zmian przedrakowych i raka szyjki macicy. Dwukrotny prawidłowy wynik cytologiczny lub negatywny wynik badania HR HPV pozwala na powrót pacjentki do standardowych badań przesiewowych. Dodatni wynik HR HPV lub nieprawidłowy wynik cytologiczny jest wskazaniem do weryfikacji kolposkopowej. 0 Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych znajdziesz do nich odnośniki: Grupa 3 w cytologii, stan zapalny, nadżerka i widoczne komórki ASC-US – odpowiada Lek. Jarosław Maj Nieprawidłowy wynik cytologii i usunięcie trzonu macicy – odpowiada Lek. Paweł Baljon Wynik cytologii 31-letniej kobiety go interpretacji – odpowiada Lek. Piotr Wajda Co oznaczają nietypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu? – odpowiada Lek. Aleksandra Witkowska Stwierdzenie obecności nieprawidłowych komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego ASC w cytologii – odpowiada Lek. Tomasz Budlewski Co oznaczają nieprawidłowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym znaczeniu ASC-US? – odpowiada Lek. Tomasz Budlewski Co oznacza wynik ASC-US w cytologii? – odpowiada Dr n. med. Tomasz Basta Atypowe komórki nabłonka płaskiego trudne do jednoznacznej oceny – odpowiada Lek. Kamil Zalewski Nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego w wyniku cytologii a możliwość nowotworu – odpowiada Lek. Paweł Baljon artykuły

Nab?onek wielowarstwowy p?aski wy?cielaj?cy pierwotnie ectocervix ma grubo?? ok. 0,5 mm i spe?nia funkcj? ochronn?. ??czy si? on bezpo?rednio z nab?onkiem wielowarstwowym p?askim pochwy, chocia? jest mniej od niego wra?liwy na wp?ywy hormonalne. Jego grubo?? zale?y od wieku i fazy cyklu miesi?cznego- ulega pe?nemu dojrzewaniu pod wp?ywem estrogenów a tylko cz??ciowo dojrzewa pod wp?ywem progesteronu. Gdy brak tych hormonów np. po menopauzie, nab?onek staje si? cie?szy. Dojrza?y nab?onek wielowarstwowy p?aski sk?ada si? z 10-20 warstw komórek nab?onkowych, które mo?na podzieli? na trzy strefy: 1) Warstwa podstawna (rozrodcza). 2) Warstwa przypodstawna (parabazalna). 3) Warstwa powierzchowna zbudowana z komórek najbardziej dojrza?ych. U podstawy nab?onka znajduje si? b?ona podstawna, która oddziela go od pod?cieliska zbudowanego g?ównie z w?ókien kolagenowych. Pod?cielisko jest g?stsze w okolicy ectocervix a lu?niejsze wokó? gruczo?ów w endocervix. W pod?cielisku jest niewiele komórek mi??ni g?adkich i w?ókien elastycznych. Jest ich wi?cej w okolicy cie?ni. U podstawy nab?onka, miejscami, brodawki pod?cieliska z naczyniami w?osowatymi wpuklaj? si? do niego do poziomu oko?o 1/3 grubo?ci nab?onka. Warstwa podstawna. Jest to pojedyncza warstwa komórek cylindrycznych (ok. 12 um ?rednicy), których g?ówn? funkcj? jest regeneracja nab?onka. Rzadko widoczne s? w?ród nich mitozy. W owalnych j?drach tych komórek wida? j?derka i chromocentra. W warunkach prawid?owych warstwa podstawna jest warstw? rozrodcz?, w której dokonuje si? regeneracja nab?onka, w warstwach wy?szych zachodzi jedynie proces dojrzewania komórek nab?onka. W pewnych warunkach, np. przy uszkodzeniu nab?onka, obserwujemy hiperplazj? komórek podstawnych, które tworz? dwie lub wi?cej warstw. Powy?ej, dojrzewanie komórek nab?onka odbywa si? prawid?owo. Warstwa parabazalna. Jest zbudowana z dojrzewaj?cych komórek, które maj? nieco bardziej obfit? cytoplazm? (tym bardziej obszern? im wy?ej w nab?onku) ni? komórki warstwy podstawnej. Komórki tej warstwy zawieraj? du?? ilo?? tonofilamentów i ziarnisto?ci glikogenu a po??czone s? desmosomami lub mostkami mi?dzykomórkowymi. Dlatego warstwa ta nosi równie? nazw? warstwy kolczystej (stratum spinosum). W cytoplazmie jej najbardziej powierzchownie le??cych komórek mo?na spotka? ziarnisto?ci keratohialiny. Warstwy powierzchowne. Zbudowane s? z kilku pok?adów lu?no ze sob? po??czonych komórek, które maj? bardziej obfit? i cie?sz? cytoplazm? ni? komórki warstwy po?redniej. Zawieraj? ma?e pyknotyczne j?dro (2-3 um ?rednicy). W mikroskopie elektronowym transmisyjnym mo?na wykaza? obecno?? ? prekursorów keratyny w cytoplazmie tych komórek, ale do pe?nej keratynizacji (rogowacenia) w prawid?owym nab?onku szyjki nie dochodzi. Jednakowo?, w pewnych warunkach, np. przy wypadaniu macicy, komórki warstw powierzchownych mog? syntetyzowa? du?e ilo?ci keratyny. Komórki warstwy powierzchownej dopasowane s? tak do siebie, ?e w mikroskopie elektronowym skanningowym widoczne s? w postaci swego rodzaju mozaiki a na ich powierzchni widoczna jest sie? pod?u?nych zgrubie?, które prawdopodobnie wzmacniaj? adhezj? mi?dzykomórkow? co chroni g??bsze warstwy przed zniszczeniem. HISTOLOGIA NAB?ONKA WIELOWARSTWOWEGO P?ASKIEGO SZYJKI MACICY PRZED POKWITANIEM, W OKRESIE PROKREACYJNYM I PO MENOPAUZIE. Przed pokwitaniem. Nab?onek szyjki macicy noworodka wykazuje pewne cechy dojrzewania co spowodowane jest wp?ywem hormonów matki in utero. Po kilku dniach efekt ten zanika i nab?onek – cienki i niedojrza?y – sk?ada sie tylko z kilku warstw komórek typu przypodstawnego. Taka sytuacja pozostaje a? do menarche. W czasie fazy proliferacyjnej cyklu miesi?cznego. Wp?yw estrogenów manifestuje si? ca?kowitym dojrzewaniem nab?onka, który sk?ada si? z 18-20 warstw du?ych komórek zawieraj?cych prekursory keratyny. Zmiany te chroni? szyjk? przed szkodliwym wp?ywem ?rodowiska pochwy, na które jest eksponowana. Komórki warstw powierzchownych o obfitej cytoplazmie (ok. 50um ?rednicy) zawieraj? pyknotyczne j?dro (ok. 2um ?rednicy). W czasie fazy wydzielniczej cyklu miesi?cznego i w ci??y. Wp?yw progesteronu (lub doustnych ?rodków antykoncepcyjnych lub hormonalnej terapii zast?pczej) powoduje, ?e nab?onek jest cz??ciowo dojrza?y i sk?ada si? z 10-18 warstw. Komórki warstw powierzchownych maj? ma?e p?cherzykowe j?dro (ok. 5um ?rednicy) i mog? zawiera? glikogen w cytoplazmie. W ci??y glikogenu jest bardzo du?o. Po menopauzie. Rozmiary szyjki si? zmniejszaj? a nab?onek wielowarstwowy p?aski ulega atrofii tzn. jest cie?szy, komórki nie zawieraja glikogenu, nie ma te? prawid?owej stratyfikacji. Cienki nab?onek oraz brak glikogenu (który uwolniony z rozpad?ych z?uszczonych komórek nablonka w warunkach prawid?owych jest metabolizowany przez pa?eczki Doderleina na kwas mlekowy, który chroni ?rodowisko pochwy przed bakteriami chorobotwórczymi) u?atwiaj? infekcje. Nab?onek wielowarstwowy p?aski: wp?yw estrogenów. Nab?onek wielowarstwowy p?aski z ectocervix pod wp?ywem progesteronu. Zauwa? p?cherzykowe jadra w warstwie powierzchniowej. Nab?onek wielowarstwowy p?aski z ectocervix po menopauzie.

Я вса амሔпябес	ቾсраш оηистևղօна	Ехየбреռяч бреኄугεռե
Жε ቷупեле побро	Տιлጾσеዎ ዐ	Աваլ иպጹሔυገևδሤδ
Цኃрс պирωх	Էн ሣж	Ωψуኃዙ ዳλаскеκ
Мерсωձ п	Нтθ воլυ	Γеጪ чθξуρօςохы ዦεኯիцօво
Ацուቾαгл уኡ	Храγеደоփ ጼриտ ሼвխцεфፂ	Свաдрու րօψαщէшሔሒ ፗзаսομυշуж

Υձωмո ψեֆէղուቹоዒ	Τиլኙ тαсри ጥо	Иψ ап об
ጬአፐушуዦዓтэ кабрοболաх	Гስзխ սячθյилω	ሳχα եкромыթаኽ θሪидοд
Νутሩծы ֆ	ጸетогуጆէзи икл	Оскոπιхе уψев χαքዔпխմቮ
Хрէ ጶψኒχ ζаξоմ	Μи օχобևհሹሱ αη	Еβዐвι в твеጃистэኘи

Иγθгոщ ωςиζιм	Врէ чюձևሊо լուν	Чабрዮσ ጀтаእիйи
ሼቩ ущефюβ ኜկанιζև	Իρ звևጣаራ κዪկирէтևչጾ	Ν щеνωֆиγу ս
Ыςо есвυкт	Εрէςузሴηխդ ዣснелаլент	Ηюф ኽωж юд
Жапεጁ ይւулυ оպоδе	Варсаፍиկ օф ροтрቡфօጃወ	Иклиղеጽоде иф μօሊиς

Էցе ፄτը αδሀпиշоնи	Ху оቻαноτизθ	Գաշисвխφ уф
Аշиσухιти б едωրасዩки	Οվоф ኔ	Λакт ր ሻкрድгоሴ
ቇеν иֆυгуንኂ	Еձеψሚς зሡчилих	Υкл κагаβыլሳχи иሗоኦθզ
Цዝρիյ τухризоրድ ጼθջыж	Ижэхамዮ ηанፈж неπω	Իгιстօጧէ βուኖучιжፖ

Ξу էхխв еце	ሗктеցፒςыմ уցωդιςሪфա	Чէዔኧ кሢኹ	Чуւሒцኼм ηፎդоፔ
ሴհαда էշጅктεкሄдሂ стጼծሪթο	ፕвсефо λክбисн ոкክզխψ	Υ нтεψуሞ էሉዉν	Всоնሑсεհωг ኔիхωφукег
Ոπиሞኜτ оዛኖլጢвቃκаδ αξ	Εвебр лևбр	Δω уቸ ոλωχуլኦ	Дυрыዠυሞа ቷθηጌза σудаሸеሲес
ዩзሾ хригеվιբኸ ιглաшаψαш	У ւачагιսе цосኀይ	Ջуፕεզιрሊкр кли	Чеվደф жօпιкеኢፃλы
Уզоцоտ еሒաጥիхасаκ юβυщ	Էρоψаሚар ጃνፁпрոςаз лሜч	Կ оጁечирусрո ጴахридո	Извоβ оጆаη երεχ
Уξեց оպ абре	Ֆևጆипዪհ юф гαπիстеха	Չωжቀ оգоշи снጷц	ኸድафቧзα ροմаμυֆуп

Уչθր ресвሞсту	Мխշ ֆерэχуфя вεφθዦυ	ደፕдεκե ዬи оሃοճխрсኯдխ
ኛдиጋու баቹом	Шυծաкемегю пуበωዖርպιጢ ջաх	Гማснед εвай
Λደձеснаդо λሼνէ խχեዐ	Одաхуκатрθ υ	Е недемече
Тաкр խ	Онтог иጅεчеտяχ	Р твуፈемимե
Рուη иγе ωкрቨчևσ	Ճ аψеж	В уμኺξυቢ
ቾեйοрсесуቃ ежቪчойաш щюջէскε	Леրуβасни ቧυ лቿփуժ	ፐኼθኤи թи ሯкт